Toelichting van de auteurs

Kan dat, heel kort uitleggen wat iedereen zou moeten weten over de geschiedenis van Joden in Nederland? Veel mensen weten wel iets over de Nederlands-Joodse geschiedenis, maar veelal zijn dat fragmenten: de Portugese Joden van Amsterdam, het Joodse socialisme en de fatale oorlogsjaren. Maar wat was nu de doorgaande lijn? Hoe is het Joden in Nederland vergaan vanaf het eerste moment dat ze zich hier blijvend wisten te vestigen? Precies dat wil De Joodse Canon doen: kort en bondig de centrale punten van 700 jaar Joodse geschiedenis in een lopend verhaal presenteren. Natuurlijk zijn er veel specialistische studies en dikke handboeken over de geschiedenis van Joden in Nederland geschreven. Niet iedereen komt eraan toe om die ook te lezen. Een beknopte, toegankelijke introductie op hoofdlijnen ontbreekt tot dusver. Dat is precies wat deze canon wil doen: zoveel mogelijk mensen op toegankelijke wijze in aanraking brengen met het spannende, soms ook pijnlijke verhaal van de Joden in Nederland. Dat vertelt over hoe een sterk in beweging zijnde Joodse minderheid wist te leven en soms te overleven in een niet minder snel veranderende Nederlandse samenleving.

De vorm die is gekozen is die van een canon. Er zijn honderd vensters gekozen die met elkaar een evenwichtig, representatief beeld geven. Elk venster heeft betrekking op een centrale gebeurtenis, een plaats (een zogenaamde lieu de mémoire), een persoon of een voorwerp – aan de hand waarvan een belangrijk aspect van de Nederlands-Joodse geschiedenis verteld kan worden. Elk venster heeft een korte tekst van zo’n vierhonderd woorden en is gekoppeld aan een sprekende, iconische afbeelding. De vensters zijn per eeuw gegroepeerd rond een samenbindend thema, waardoor ze tevens zijn opgenomen in een lopend verhaal.

In de canon, die van de Middeleeuwen tot de eenentwintigste eeuw loopt, is aandacht voor politiek, economie, cultuur en religie, voor belangrijke rabbijnen, maar ook voor de Joodse marskramer en het antisemitisme in Nederland. De selectie is zo gemaakt dat zowel bekende als onbekende aspecten van het verleden naar voren worden gehaald. Hoogte- en dieptepunten zijn erin opgenomen. Uiteraard bedoelt deze ‘canon’ niet het laatste en definitieve antwoord te geven. Onze pretenties zijn in die zin beperkt: we hadden ook voor tal van andere vensters kunnen kiezen. Niet alles paste in het format van honderd vensters. Wél wil deze ‘canon’ iedereen een handvat geven om snel een goed overzicht te krijgen, een kapstok waarmee een ieder vervolgens zelf aan de slag kan gaan.

Tirtsah Levie Bernfeld en Bart Wallet

Bestel de canon in boekvorm

De Canon van 700 jaar Joods Nederland is ook verkrijgbaar als fraai vormgegeven boek.

Het is voor € 14,95 (exclusief verzendkosten) rechtsreeks bij de uitgever te bestellen.


bestellen



Colofon

Deze online Canon van 700 jaar Joods Nederland is een gezamenlijk initiatief van Joods Educatief Centrum ‘Crescas’ en Joods Maatschappelijk Werk.

Samenstelling en redactie: Tirtsah Levie Bernfeld en Bart Wallet.
Ontwerp: Dick Noordhuizen, Luna 3
Development: Josha van Praag, Propra
Coördinatie namens de opdrachtgevers: Michel Kotek (JMW) en Michel Waterman (Crescas).

De canon - zowel deze website als de uitgave in boekvorm - is mede tot stand gekomen dankzij een financiële bijdrage van de Dr. Henriette Boas Stichting. Het aanmoedigingsdeel van de Dr. Henriette Boas Prijs, die in 2013 aan Joods Educatief Centrum ‘Crescas’ werd toegekend, is geheel bestemd voor het ontwikkelen van deze canon.

De opdrachtgevers en de auteurs bedanken:
Patrick Sternfeld,
Anton Kras, Lonnie Stegink en Ariane Zwiers (Joods Historisch Museum),
Emile Schrijver en Rachel Boertjens (Bibliotheca Rosenthaliana),
Heide Warncke (Ets Haim Livraria Montezinos),
Monique Peters (Stadsarchief Amsterdam),
en vele andere musea en archieven in binnen- en buitenland die ons materiaal ter beschikking hebben gesteld.

© 2024, Joods Maatschappelijk Werk en Joods Educatief Centrum ‘Crescas’.

Niets van deze website mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbenden.



© 2024, Joods Maatschappelijk Werk en Joods Educatief Centrum ‘Crescas’